احتمال سونامی آبی و قرمز در انتخابات آمریکا، قضاوت درباره بایدن زود است، تحلیل انتخابات آمریکا در مصاحبه با ابوالفتح - دنیای با نشاط مدرسه

به گزارش گروه سیاسی خبرنگاران، امیرعلی ابوالفتح کارشناس و تحلیلگر مسائل آمریکا شب گذشته در گفت وگوی زنده اینستاگرامی با خبرنگاران، به آنالیز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و رقابت دونالد ترامپ و جو بایدن و پیامدهای انتخابات هرکدام از این دو پرداخت.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال اینستاگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

در ادامه، مشروح گفتگوی اینستاگرامی خبرنگاران با آقای ابوالفتح را می خوانید:

خبرنگاران: این دوره از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نسبت به ادوار گذشته چه ویژگی هایی و تفاوت هایی دارد؟

ابوالفتح: این دوره انتخابات دو ویژگی معین دارد که باعث شده این انتخابات از اهمیت زیادی برخوردار گردد. یکی اینکه جامعه آمریکا به شدت دو قطبی شده و شکاف های مالی و سیاسی عمیق است و اختلاف نظر و اختلاف دیدگاه ها به قدری زیادی است که دو طرف یعنی دموکرات و جمهوری خواه و یا لیبرال و محافطه کار، تحمل یکدیگر را ندارند و فضای همکاری حزبی و ایده ئولوژیک وجود ندارد و طرفین آمده اند که یکدیگر را از میدان حذف نمایند. به نظر می رسد احزاب تا دو-سه دهه پیش بر سر اصول باهم اشتراک نظر داشتند و در راستا رسیدن به اهداف و شیوه عمل اختلاف داشتند ولی در حال حاضر دو طرف در کلیات هم اشتراکی ندارند. این مشکل درباره دوران ترامپ و انتخابات سال 2020 نیست و این مشکل از دو-سه دهه پیش و تفریبا از اواسط دهه آخر قرن بیستم رخ داد و این فرایند شروع شد.

بحث دوم هم کروناست که بحران های زیادی را رقم زده و ناکارآمدی دولت در روبرو با بحران سلامت و بیکاری ناشی از کرونا موجب شد که یک هیجان ایجاد گردد و علاقمندی برای شرکت در انتخاباتِ زودهنگام یا غیابی و آرای پستی ایجاد گردد که مسائل نظام انتخاباتی آمریکا را شدید نموده است. به نظر می رسد پذیرش نتیجه انتخابات از سوی هر دو نامزد و خصوصا ترامپ با مشکل روبرو می گردد.

احتمال سونامی قرمز و آبی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا

خبرنگاران: گفته می گردد بعد از انتخابات احتمال شورش وجود دارد و ترامپ نیز اظهاراتی بر این مبنی داشته که بر اگر بایدن پیروز گردد، سه هفته بعد ترور خواهد شد؛ با توجه به انتشار اخباری مبنی بر انباشت سلاح یا استقرار نیروهای مسلح در بعضی ایالت ها، چقدر احتمال می دهید بعد از انتخابات چنین وقایعی رخ دهد که در ادوار گذشته شاهد آن نبودیم؟

ابوالفتح: اول باید معین گردد که نتیجه چه خواهد بود. این موارد درست است و رسانه ها به آن پرداختند که ممکن است بعد از انتخابات اتفاقات خاصی رخ دهد که در 60-70 سال اخیر سابقه نداشته ولی در کنار این اخبار، خبرهای دیگری هم است که ممکن است شاهد نوعی سونامیِ آبی یا قرمز باشیم(رنگ حزب دموکرات آبی و رنگ حزب جمهوری خواه قرمز است-) برآوردها حکایت از این دارد که ممکن است بایدن با فاصله زیادی برنده گردد و ترامپ نتواند بحث تقلب را مطرح کند و این احتمال هم هست که بایدن برخلاف نظرسنجی ها، پیروز انتخابات نگردد. در این دو حالت یعنی سونامی آبی و قرمز احتمال بروز درگیری کاهش می یابد ولی اگر فاصله دو نامزد نزدیک باشد و طرفین نیز موضوع را به دادگاه برای شماش آرا برسانند و یا احیانا نتوانند 270 رأی الکترال را به دست آوردند و موضوع به مجلس نمایندگان ارجاع داده گردد، در این صورت چون از 3 نوامبر تا روزی که رئیس جمهور معرفی گردد، زمان بر خواهد شد، هیجانات بالا با اعتراضات همراه می گردد و احتمال اعلام پیروزیِ زودهنگام توسط یکی از نامزدها و دعوت از مردم برای حضور در خیابان نیز وجود دارد. این مباحث این احتمال را ایجاد نموده که امسال با شرایط خاصی روبرو باشیم و البته این قطعی نیست و چه بسا این هیجانات یکی-دو روز بعد از انتخابات فروکش کند؛ باید منتظر باشیم و اخبار متنوع و شرایط نیز سیّال است.

احتمال شورش جریانات رادیکال بعد از رای آوردن بایدن

خبرنگاران: با پیروزی هر کدام از این دو نامزد چقدر ممکن است شاهد فعال شدن جنبش های ضدنژادپرستی باشیم؟

ابوالفتح: به نظر نمی رسد پیروزی ترامپ با شورش های اجتماعی گسترده روبرو گردد؛ البته جریان های چپِ افراطی در آمریکا فعال هستند و گروه های ضدفاشیستِ تند که مجسمه ها را خراب نموده و خشونت می نمایند، زیاد و پراکنده نیستند و در یکی-دو منطقه به شدت لیبرال حضور دارند. اگر ترامپ برنده گردد شاهد شورش های خشونت بار از سوی هواداران بایدن نیستیم ولی درباره پیروزی بایدن احتمال دارد که شبه نظامی ها، جریانات به شدت متعصب مذهبی، بعضی نژادپرستان و ضدمسلمان ها که بعضا مسلح هم هستند، این رخداد را لغزش تاریخی و از بین رفتن کشور تلقی نمایند و مصمم به مقاومت هستند.

البته نباید فراموش کنیم که در آمریکا با ساختار سیاسی و امنیتی قدرتمندی روبرو هستیم که خیلی اجازه یکه تازی و آشوب های خیابانی گسترده را نمی دهد و خیلی از جمهوری خواستار از الان صف خود را از این ها جدا می نمایند چراکه این ها می تواند حاکمیت ایالات متحده آمریکا را به خطر بیندازند. تصور می کنم در آن شرایط کوشش هایی گردد که اوضاع کنترل گردد و ممکن است یکی- دو هفته آشوب باشد ولی ساختار سیاسی اجازه چنین اقداماتی را نمی دهد.

خبرنگاران: گفته می گردد آرای الکترال بایدن از ترامپ بیشتر است و در بعضی ایالت های رقابتی شرایط ترامپ بهتر شده است؛ ممکن است اتفاق خارق العاده ای در این ایالت ها رخ بدهد؟

ابوالفتح: هر اتفاقی احتمال دارد؛ از 50 ایالت، حدود 39 ایالت معین است که دموکرات یا جمهوری خواه هستند و 13 ایالت هستند که از آن ها به عنوان ایالت های سرنوشت ساز یاد می گردد که در دوره های گذشته نتیجه با فاصله های نزدیک معین می شد؛ مثلا در ایالت ویسکانسی ممکن بود با جابجایی 30 هزار رأی، رئیس جمهور معین گردد و در سال 2000 که جورج بوش با 570 رأی در ایالت فلوریدا انتخابات را برد.

هر اتفاقی متحمل است و فرایندهای نظرسنجی ها نشان می دهد که فاصله ترامپ با بایدن در حال کاهش است و بایدن در میانگین ملی در ایالت متحده آمریکا حدود 7 درصد از ترامپ جلوتر است اما این کاهش در دو هفته از حدود 10 درصد به 7 درصد نشان می دهد که ترامپ با گذشت زمان شانس خود را خصوصا در ایالت های صحنه نبرد مثبت می نماید. شمارش آرا باید صورت بگیرد و البته احتمال اعتراض و بازشماری وجود دارد؛ این ها شرایط پیچیده ای را به وجود می آورد که امکان پیش بینی درباره نتایج انتخابات را سخت می سازد.

خبرنگاران: اگر انتخابات برگزار گردید و نتایح پذیرفته نگردد، کار در چه صورتی به دیوان عالی یا مجلس نمایندگان کشیده می گردد؟

ابوالفتح: اگر شکایت مطرح بگردد در نهایت دیوان عالی فدرال در این باره نظر می دهد و اگر کار به اعتراض برسد، مانند سال 2000 احتمالا به این راستا کشیده می گردد. 538 رأی الکترال وجود دارد و هر کدام از نامزدها 269 رأی خواهند داشت و اگر هیچ کدام حداقلِ لازم را به دست نیاورد، از مجلس نمایندگان درخواست می گردد تا رئیس جمهور را انتخاب کند و الان از لحاظ ترکیب حزبی، بیشتریت 435 عضو مجلس نمایندگان دموکرات هستند ولی در زمان انتخابات، هر ایالت یک رأی می گردد و آن رأی به کسی تعلق می گیرد که آن بیشتریت هیئت نمایندگان در مجلس نمایندگان دموکرات و یا جمهوری خواه باشند.

ایالت هایی که تعداد نمایندگان شان جمهوری خواه است، بیشتر از دموکرات هاست بنابراین اگر کار به رأی گیری مجلس نمایندگان برسد، ترامپ 26 رأی ایالتی خواهد داشت و به احتمال زیاد رئیس جمهور خواهد بود. اگر کار به دیوان عالی بکشد، چون محافطه کاران فزونی 6 به 3 را دارند، به احتمال زیاد هم ترامپ دست بالا را خواهد داشت ولی هیچ کدام از اینها قطعی نیست.

خبرنگاران: تکلیف ترامپ با عملکرد و سیاست های او در قبال ایران در این چهارسال اخیر معین است؛ بایدن نیز گفته که من راه های هوشمندانه تری برای فشار بر ایران دارم. به نظر می رسد بایدن با ترامپ در اصلِ فشار بر ایران تفاوتی ندارد غیراز اینکه بایدن می خواهد رویکرد متفاوتی اتخاد کند، اگر دولت بایدن بر سرکار بیاید، راهبرد او در قبال ایران چگونه خواهد بود؟ بعضی معتقد هستند که راهبرد او همان راهبردِ ترامپ است ولی با روش های اوباما!

ابوالفتح: زمانی یک سطح تحلیل ما این است که دموکرات ها و جمهوری خواستار بخشی از حاکمیت ایالات متحده آمریکا هستند، این حاکمیت در بعضی موضوعات مثلا درباره ایران، چین، اعراب، تجارت بین الملل و امنیت ملی آمریکا اختلاف نظری ندارد و اختلافی بین این دو نیست. این به این معنا نیست که در شیوه رسیدن به اهداف کلان اختلاف نظر نداشته باشد؛ بین بایدن و ترامپ اختلاف نظر هست و حتی ترامپِ دوره اول با ترامپِ دوره دوم هم می تواند اختلاف داشته باشد، پس باید با اشتراکات و اختلافات تحلیل کنیم.

قضاوت درباره بایدن زود است؛ باید ترکیب تیم امنیت ملی وی معین گردد

زود است که درباره بایدن قضاوت کنیم؛ معمولا تعداد کمی از وعده های انتخاباتی محقق می گردد، باید ببینیم اگر بایدن انتخاب شد، ترکیب تیم امنیت ملی او چه خواهد بود و وزرای خارجه، دفاع، خزانه داری، انرژی و مشاور امنیت ملی و کسانی که حیطه کاری شان نزدیک به ایران است، چه کسانی هستند. در حزب دموکرات افرادی هستند که نسبت به ایران تهاجم دارند و حتی در زمان اوباما با بعضی جمهوری خواستار در برابر اوباما ایستادند و این به معنا نیست که اگر نگاه رئیس جمهور مثلا نرمش و مسامحه با ایران باشد، تیم امنیت ملی اش به او حتما اجازه می دهد.

هم چنین کتاب جان بولتون نشان می دهد که ترامپ در بعضی موضوعات مثلا درباره ایران خواستار بعضی اقدامات و ابتکاراتی بود ولی تیم امنیت ملی او اجازه نمی داد؛ پس باید صبر کنیم که چه گروهی بر سر کار می آید و آن وقت می توان قضاوت کرد. باید صبر کرد که تکلیف رئیس جمهور و تیم امنیت ملی او معین گردد و چند ماه بگذرد و نزدیک ایام نوروز می توان گفت که آمدن بایدن برای ما مفیدتر بود و یا اینکه بگوییم ترامپ شرایط را برای ما مهیا و فشارهای کمتری بر ما وارد می کرد و چه بسا که بایدن فشارهای بیشتری بر ایران وارد کند.

خبرنگاران: با توجه به اینکه معاون اول رئیس جمهور معین است و کامالا هریس انتخاب شده است، چه افراد و گزینه هایی برای مشاور امنیت ملی و وزرا در کابینه احتمالی بایدن مطرح هستند؟

ابوالفتح: برآورد هایی می گردد ولی این از موضوعات محرمانه ستادهاست و به راحتی افشا نمی نمایند؛ رسانه ها حدس هایی در این زمینه می زنند و افرادی معرفی می شوند ولی دوره انتقالی مهم است. تمرکز بایدن بیشتر بر سر پیروزی در انتخابات است. جریان های سیاسی و حامی ها بعد از پیروزی سهم خواهی را مطرح می نمایند و این بستگی دارد که چه جریانی دستِ بالا را داشته باشد. مثلا زمانی که ترامپ رئیس جمهور شد کسی تصور نمی کرد که تیلرسون وزیر امور خارجه گردد، چون با استانداردها همخوانی نداشت؛ الان هم درباره بایدن نمی توان گفت که چه کسی عهده دار چه مسئولیتی می گردد.

خبرنگاران: انتخابات پستی و انتخابات زودهنگام که مطرح شده، چقدر می تواند اعلام نتایج انتخابات را به تأخیر بیندازد؟

ابوالفتح: روال انتخابات در آمریکا به این شکل است که هر وقت یکی از نامزدها شکست را بپذیرد و با رقیبش تماس بگیرد و به او تبریک بگوید، آن موقع از نظر بار روانی و سیاسی تکلیف معین شده است، حتی اگر آراء هم کاملا شمارش نشده باشد ولی اگر نامزدی تردید داشته باشد، باید تمام آرا شمارش گردد و این شمارش تا قبل از کرونا چند هفته طول می کشید. چون مثلا در انتخابات قبلی 135 میلیون رأی وجود داشت و مانند ایران نیست که مردم اسامی نامزد را در برگه ای بنویسند؛ مردم ثبت نام می نمایند. در بعضی ایالت ها اسامی را می نویسند و در بعضی جاها برگه های آرا چاپی است و باید اسامی را تیک بزنند. شرایط به گونه ای است که احتمال طولانی شدن فرایند شمارش آرا هست و دو طرف هم حاضر نیستند در ساعات اولیه شکست را بپذیرند. ترامپ که گفته یا من پیروز می شوم یا اینکه در انتخابات تقلب شده و شکست را قبول ندارد.

بایدن شخصا اظهارنظر ننموده ولی کلینتون از بایدن خواسته که بلافاصله شکست را نپذیرد، اگر این طور باشد 4 نوامبر هم می گذرد و شمارش آرا کماکان ادامه دارد. دو تاریخ 8 دسامبر 2020 و 6 ژانویه 2021 مهم هستند و در شمارش و بازشماری آرا باید این دو تاریخ را در نظر بگیرید. هم چنین باید تا خاتمه امسال تکلیف معین گردد و در غیر این صورت معین نیست چه اتفاقی رخ خواهد داد.

بعضی موسسات نظرسنجی ترامپ را پیشتاز انتخابات آمریکا معرفی می نمایند

خبرنگاران: در حال حاضر بنظر می رسد بایدن در رأی الکترال پیشتاز است و ترامپ نیز در آرای عمومی پیشتازی دارد؟

ابوالفتح: همه چیز بر اساس نظرسنجی هاست و نظرسنجی ها خیلی قابل اتکا نیست و باید آرا استخراج و مطابقت داده گردد؛ الان هر دو طرف اعلام می نمایند که جلو و پیشتاز هستند. با اینکه بیشتر نظرسنجی های ملی بایدن را در آرای الکترال و مردمی پیشتاز معرفی می نماید، ولی ترامپ می گوید من در انتخابات پیروز می شوم و نظرسنجی ها دروغ است و موسساتی هم هستند که ترامپ را جلو نشان می دهند. نمی توان حدس زد و باید نتیجه معین گردد و درصد بگیرند و معین گردد که کسی که رأی الکترال داشته، آرای مردمی هم داشته یا نه.