کلمنتینوم و زیباترین کتابخانه دنیا در پراگ - دنیای با نشاط مدرسه

کلمنتینوم، یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری شهر پراگ محسوب می گردد و اهمیت بالایی از لحاظ تاریخی، تحصیلی و فرهنگی برای مردم جمهوری چک دارد. یسوعی ها، اعضای فرقه انجمن عیسی بودند و کلمنتینوم را در سال 1556 میلادی تأسیس کردند. این گروه در قرن 17 تصمیم گرفت تا مجتمع را توسعه دهد که این پروژه، چیزی حدود 170 سال طول کشید. به همین دلیل است که ساختمان های این مجموعه به سبک های مختلف معماری ساخته شده اند.

یسوعی ها یک مدرسه، کتابخانه، تئاتر، داروخانه و مرکزی مذهبی را به این مجتمع اضافه کردند و بعد از مدتی این مکان به دانشگاه کلمنتینوم تبدیل شد. این دانشگاه را در سال 1654 میلادی با دانشگاه معروف چارلز (Charles University) یا همان کارلف ادغام کردند؛ اما دانشگاه چارلز- فردیناند همچنان در کلمنتینوم باقی ماند.

پس از انحلال فرقه انجمن عیسی در سال 1773 میلادی، اعضای آن از کلمنتینوم بیرون رفتند و این مجتمع درنهایت در سال 1930 به مقر کتابخانه ملی تبدیل شد. امروزه کلمنتینوم، مجموعه ساختمان های زیبایی از سبک باروک و روکوکو را در برمی گیرد و یادآور زمانی است که شهر پراگ در حال توسعه بود. وسعت و تاریخچه این کتابخانه از یک طرف و مجموعه بسیار بزرگ کتاب ها و دیوارنگاری های آن از طرفی دیگر باعث شده تا بتوان این بنا را زیباترین کتابخانه جهان نامید. کتابخانه شهری و فنی این مکان از سال 2009 به بعد به کتابخانه ملی و فنی پراگ انتقال پیدا کرد؛ اما هنوز هم از 20,000 کتاب در کلمنتینوم نگهداری می گردد که بعضی از آن ها جزو کتاب های نایاب به شمار می روند.

بیشتر ساختمان های این مکان بر روی عموم باز نیست؛ اما بازدیدکنندگان می توانند آزادانه در حیاط های آن قدم بزنند و با استفاده از تور راهنما از بخش های متعددی دیدن کنند. کتابخانه ملی، نزدیک پل چارلز واقع شده و کتابخانه مرکزی کشور چک به شمار می رود. این بنا، به سبک باروک ساخته شده و یکی از قدیمی ترین و بزرگ ترین کتابخانه های اروپا به شمار میرود و سیستم تمام کتابخانه های عمومی کشور را مدیریت می کند. بعضی از کتاب ها و دست نوشته های آن، آنقدر قدیمی هستند که بر روی کاغذ پاپیروس یونانی قرن یکم میلادی نوشته شده اند. سالن کتابخانه ملی در سال 1722 میلادی ساخته شده و برای دکور آن از نقاشی های دیواری دیدنیی مرتبط با علم و هنر استفاده کرده و در مرکز سالن آن نیز کره های جغرافیایی زیبایی قرار داده اند.

برج ستاره شناسی (Astronomical Clock) هم در شمار ساختمان های کلمنتینوم قرار گرفته است و یسوعی ها آن را در سال 1722 میلادی تأسیس کردند. این برج در سال 1751 بازسازی و به وسایل ستاره شناسی تجهیز شد. این برج، 68 متر ارتفاع دارد و بعد از پیمودن 72 پله به بالای آن می رسید و می توانید به دورنمای زیبای محله قدیمی پراگ دسترسی داشته باشید. سالن نصف النهار (Meridian Hall)، در طبقه دوم و بالای سالن کتابخانه قرار گرفته و از آن برای محاسبه زمان ظهر استفاده می کردند. ریسمانی در این اتاق وجود دارد که به نوعی نصف النهار پراگ به شمار می رود و زمانی که نور آفتاب به آن می رسید، متوجه می شدند که ساعت 12 ظهر شده است. البته آخرین بار در سال 1928 میلادی از این روش کمک گرفته اند.

تالار آینه ها (Chapel of Mirrors) را می توان زیباترین بخش کلمنتینوم به حساب آورد که قدمت آن به قرن 18 میلادی برمی گردد. آینه های بی شماری در سقف و دیوارهای این قسمت تعبیه شده که زمین مرمر آن را منعکس می کنند و بازدیدکنندگان را به حیرت وامی دارند. دکور ستاره شکل زمین این بخش به گونه ای طراحی شده تا ستاره های آسمان را تداعی کنند و آینه ها نیز به فضای آن عمق می دهند و سمبلی از جاودانگی خداوند هستند. دیوارنگاری های دیدنی آن را هم جان هیبل (Jan Hiebl) بر عهده داشته است و گاهی برای برگزاری کنسرت های موسیقی کلاسیک نیز از این تالار استفاده می کنند.

از آن جایی که کلمنتیوم از طریق یسوعی ها تأسیس شده، ساختمان های مذهبی دیدنی متعددی را می توان در آن پیدا کرد. کلیسای سنت کلمنت (Cathedral of St. Clement)، کلیسایی به سبک باروک است که در سال 1711 میلادی ساخته شده و برخلاف نمای بیرونی ساده اش، دیزاین داخلی پر جزئیات، مجسمه ها و نقاشی های زیبایی دارد که هنرمندان معروفی ساخت آن ها را بر عهده داشته اند. قدمت کلیسای ناجی مقدس (Church of the Holy Savior) به قرن 17 برمی گردد که کلیسای اصلی یسوعی ها محسوب می شد و گچ بری های منحصر به فردی دارد. کلیسای عروج مریم مقدس (Chapel of the Assumption of the Virgin Mary)، یکی از جالب ترین جاذبه های این بخش به شمار میرود و در سال 1590 میلادی ساخته شده بود تا ایتالیایی های مقیم این ناحیه از آن استفاده کنند.