بهداشت محیط کار - دنیای با نشاط مدرسه

بهداشت محیط کار

کارکنان مواد غذایی معمولاً با مواد اولیه، فرآورده ها، دستگاه ها، تجهیزات و مواد بسته بندی سروکار دارند. به همین علت میکروب های موجود بر روی پوست و دستگاه گوارش و محیط زیست خود را به آن ها منتقل می کنند. هم چنین با عطسه، سرفه و صحبت کردن امکان انتقال میکروب های دستگاه تنفس و دهان به مواد غذایی وجود دارد. هم چنین با تردد در محل های آلوده، میکروب های محیط زیست را با خود به کارخانه منتقل نموده و باعث انتشار آن ها در محیط کار می شوند. به همین علت توجه به سلامت و بهداشت این افراد بسیار حائز اهمیت است.

چند راه چاره مؤثر

- معاینه پزشکی پیش از اشتغال به کار

- معاینات پزشکی ادواری

- آموزش های اولیه ادواری مسایل بهداشتی به کارکنان

- داشتن سیستم های نظارت و کنترل

- دانستن راه های آلودگی مواد غذایی به وسیله کارکنان و پایش این نقاط

- رادیوگرافی ریه برای اطمینان از عدم آلودگی شخص به بیماری سل

- آزمون های میکروبی اندام های بدن شامل دست، دهان، بینی، شنوایی سنجی برای تعیین آستانه شنوایی داوطلب.

در این جا شاید این سؤال مطرح باشد که چرا بایستی این نظارت ها و آزمایش های ادواری برای کارکنان صورت گیرد؟ در پاسخ باید گفت در فواصل زمانی تعیین برای اطمینان از این که کارگران سلامت اولیه خود را حفظ نموده و در طی زمان اشتغال، به میکروب های عامل بیماری و مسمومیت های غذایی الوده نشده اند، معاینات پزشکی ادواری باید صورت گیرد. به همین علت ضروری است تا از نحوه آلوده شدن و راه های آلودگی هم مطلبی بیان شده و راه چارههای آن ذکر گردد.

راه های آلودگی مواد غذایی به وسیله کارکنان یک بخش تولیدی مواد غذایی

1- پوست

2- موی سر

3- چشم

4- دهان و بینی

5- دستگاه گوارش

چه باید کرد:

- استفاده از دست کش های پلاستیکی یک بار مصرف برای مواردی که دست کارگر با مواد غذایی مرطوب در تماس است و استفاده از دست کش های پارچه ای، برای تماس با مواد غذایی خشک.

- شستشوی دست با صابون ویژه

- استفاده نکردن از جواهرات هنگام انجام کار

- کوتاه کردن ناخن ها، بویژه ناخن شکسته تا محل شکستگی

- شست و شوی دست ها پیش از شروع کار روزانه و در فواصل زمانی حدود یک ساعت و نیم تا دو ساعت پس از آن

- استفاده از کفش یا چکمه تمیز و سالم و قابل شستشو و سترون کردن

- خودداری از خوردن و نوشیدن حین انجام کار

- خودداری از سرفه، عطسه و صحبت کردن در برابر مواد غذایی بدون پوشش

نکته

میکروارگانیسم موجود در هان و بینی به وسیله سرفه، عطسه، صحبت کردن به مواد غذایی و محیط کار و هم چنین از راه بوسیدن به دیگران منتقل می شوند. بدیهی است کارگرانی که دست خود را وارد دهان و بینی می کنند، ممکن است میکروب های موجود در آن ها را از راه دست به مواد غذایی، دستگاه ها و محیط کار، منتقل کنند. برای جلوگیری از انتقال میکروب های دهان و بینی، به مواد غذایی استفاده از دهان بند ویژه توصیه می گردد و در مواردی که به دلایلی این کار مقدور نباشد، گرفتن دستمال در برابر دهان و بینی مؤثر است.

- احتمال آلودگی دستگاه گوارش به میکروب های عامل مسمومیت ها و عفونت های غذایی زیاد است و این میکروب ها از راه دست کارگرانی که مسایل بهداشتی را رعایت ننموده (به طور مثال پس از قضای حاجت، دست های خود را با مواد سترون کننده سالم سازی نمی کنند) به مواد غذایی و محیط کار منتقل می گردد. در جایی که از کودهای انسانی برای تقویت خاک استفاده می گردد و در جایی که مردم، خاک و آب رودخانه و آب های جاری را آلوده می کنند، میکروب های دستگاه گوارش وارد مزارع و از آن جا وارد مواد غذایی و دام ها می گردد.

- عوامل و فاکتورهای فردی اشخاص مانند شرایط جسمی افراد، سن، وجود مواد مغذی روی پوست هم در این کار بسیار موثر می باشد.

پس با توجه به موارد بالا لزوم پایش سلامت کارکنان مرتبط با مواد غذایی تأکید می گردد. موارد یاد شده در بالا خلاصه ای از بهداشت کارکنان مراکز تولیدی مواد غذایی است. علاوه بر بهداشت کارکنان، بهداشت تجهیزات و اماکن مواد غذایی هم از اهمیت زیادی برخوردار می باشد که در شماره های آینده به آن می پردازیم.

منبع:نشریه تغذیه و سلامتی شماره - 78

منبع: راسخون