تجهیز 5 استان کشور به بالن های مخابراتی، ارتقای مقاومت حرارتی سپرهای فضایی با نانو مواد - دنیای با نشاط مدرسه

رحیم احسانی در گفت وگو با خبرنگاران، در مورد اقدامات پژوهشگاه فضایی در زمینه طراحی و ساخت سکوهای استراتسفری، اضافه نمود: قرار دریافت ماهواره در فضا به منظور ارائه سرویس های متنوع آن است؛ ولی تا رسیدن به این هدف، ما راه های میانبری را در پیش گرفتیم که از آن جمله می توان به سکوهای استراتسفری اشاره نمود.

وی کاربرد این سکوها را در شرایط بحرانی دانست و یادآور شد: در صورتی که ماهواره ای در فضا نداشته باشیم و بخواهیم به خدمات ارتباطی همچون مخابراتی و یا تصویربرداری دسترسی داشته باشیم، یکی از راهکارهای آن سکوهای استراتسفری هستند.

احسانی با بیان اینکه این سکوها در دو نوع ثابت و متحرک هستند، خاطر نشان کرد: سکوهای ثابت استراتسفری، بالنها هستند که در این زمینه 3 نوع سامانه را آماده کردیم که قادرند محموله های 15 کیلوگرمی، 50 کیلو و 300 کیلوگرمی را از زمین بلند نمایند و سرویس های مخابراتی، تصویربرداری و تقویت بی سیم را ارائه دهند.

کشتی هوایی پروژه فضایی دیگر کشور

رییس پژوهشکده سامانه های حمل و نقل فضایی پژوهشگاه فضایی ایران، سکوهای متحرک را موسوم به کشتی هوایی دانست و یادآور شد: در زمینه کشتی های هوایی مطالعات اولیه آن را انجام دادیم، ولی هنوز وارد مرحله ساخت و عملیاتی کردن و نمونه ساختن، نشدیم. به دلیل منابع محدود اقتصادی قصد داریم در این زمینه گام به گام به جلو برویم.

تجهیز استان ها به بالن

وی در مورد برنامه های این پژوهشگاه در زمینه توسعه بالن ها، اظهار کرد: بر اساس سیاست های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، قرار است هر استان مجهز به یک بالن گردد که متولی اجرای این سیاست، کمیته پدافند غیر عامل وزارت ارتباطات و مجری آن، این پژوهشگاه است و در حال حاضر با تعاملی که میان این کمیته، معاونت برنامه ریزی وزارت ارتباطات و پژوهشگاه فضایی ایجاد شده، قرار است پنج بالن را ظرف مدت 5 تا 6 ماه آینده آماده کنیم و به این کمیته تحویل دهیم تا در پنج استان توزیع گردد.

احسانی ادامه داد: علاوه بر آن با توافقی که با شرکت زیرساخت داشتیم، قرار است پنج بالن نیز برای این شرکت آماده کنیم.

وی از ساخت این بالن ها برای سازمان صدا و سیما اطلاع داد و گفت: این سازمان از بالن های ساخته شده به عنوان سامانه ای برای شرایط بحرانی بهره برداری خواهد نمود و در صورت بروز چالشی به وسیله بالن کارهای رسانه ای این سازمان انجام خواهد شد.

به گفته این محقق حوزه فضایی، این توافق در فاز مطالعاتی واقع شده است و در صورت نهایی شدن این طرح به عنوان یک پروژه تعریف می گردد.

احسانی به مکانیزم عملکردی این بالن ها اشاره نمود و با بیان اینکه این بالن ها یک هفته مداومت پروازی دارند، خاطر نشان کرد: از آنجایی که در بالن ها از گاز هلیوم به عنوان گاز سبک استفاده می گردد و به مرور زمان نشت می نماید و این امر موجب پایین آمدن بالن خواهد شد؛ از این رو مداومت پروازی این تجهیزات محدود است.

استفاده از نانو کاتالیست در ماهواره ناهید-2

رییس پژوهشکده حمل ونقل فضایی از مطالعات این پژوهشکده در زمینه نانو فناوری اطلاع داد و با تاکید بر اینکه این مطالعات با رویکرد کاربرد نانو مواد در فعالیت های فضایی اجرایی شده است، اضافه نمود: استفاده از نانو مواد در سپرهای حرارتی در موتورهای فضایی از جمله این مطالعات است. موتورهای فضایی یک سپر حرارتی دارند که به آن نازل می گویند و زمانی که موتور روشن می گردد، شعله از درون آن عبور می نماید و بیرون می آید. چون دمای این شعله 600 تا هزار درجه سانتی گراد (در صورت برخواستن از زمین 3 هزار درجه سانتی گراد) است؛ از این رو هر آلیاژی نمی تواند در برابر این دما مقاومت کند.

احسانی، با بیان اینکه در سپرهای حرارتی فضایی از الیاف شیشه و رزین استفاده می گردد، اظهار کرد: ما با استفاده از نانو مواد، مقاومت این سپرها را در نمونه های آزمایشگاهی در مقابل سایش و حرارت ارتقا دادیم.

وی، فراوری کاتالیست ها با فناوری نانو را از دیگر دستاوردهای این پژوهشگاه در زمینه نانو فناوری ذکر کرد و ادامه داد: این نانو کاتالیست را که در تراسترهای دارای واکنش های شیمیایی به کار می رود، در ماهواره ناهید- 2 نیز مورد استفاده قرار دادیم.

رییس پژوهشکده سامانه های حمل ونقل فضایی با بیان اینکه از سرریز دانشی این مطالعات در سایر حوزه ها نیز استفاده شده است، شرح داد: از نانو ذرات فراوری شده به عنوان پوشش دهی ظروف یک بار مصرف به منظور افزایش زمان ماندگاری محصولات لبنی استفاده کردیم. از این طرح در فاز آزمایشگاهی به دستاوردهای خوبی رسیدیم و در حال مذاکره با یکی از شرکت های فراورینماینده لبنیات هستیم که در صورت نهایی شدن از این نانو پوشش ها برای افزایش ماندگاری لبنیات استفاده می گردد.